Bầu cử phổ thông bình đẳng là gì? Bầu cử trực tiếp là gì? Bầu cử bỏ phiếu kín là gì?

Thứ nhất: Nguyên tắc phổ thông, đây là nguyên tắc rất quan trọng được khẳng định tại Điều 7 Hiến pháp năm 2013. Theo đó, công dân đủ mười tám tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ hai mươi mốt tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp. Nguyên tắc này nhằm đảm bảo cho tất cả công dân không bị phân biệt dựa trên căn cứ thành phần dân tộc, tín ngưỡng, địa vị xã hội, giới tính.  

Vậy nội dung nguyên tắc phổ thông đầu phiếu là gì? Đó là mọi công dân đủ 18 tuổi được đi bầu cử và từ 21 tuổi trở lên được ứng cử. Mọi công dân không phân biệt nam hay nữ, dân tộc, tôn giáo, không phân biệt địa vị xã hội, ở miền xuôi hay miền ngược, là cư trú dài hạn hay ngắn hạn. Bất cứ công dân nào đều có quyền bầu cử và ứng cử khi đến tuổi 18 và đến tuổi 21. Tất nhiên là trừ những công dân mất trí, hoặc tòa án tước quyền bầu cử.

Nguyên tắc phổ thông đầu phiếu này đòi hỏi Nhà nước hiện hành phải tổ chức cuộc bầu cử thành một ngày hội sinh hoạt chính trị toàn dân. Nhà nước phải có trách nhiệm tạo điều kiện thuận lợi nhất để cho mọi công dân thực hiện quyền bầu cử của mình.

Thứ ba: Nguyên tắc trực tiếp, nhằm đảm bảo cho người dân trực tiếp thể hiện ý chí của mình trong lựa chọn người đại biểu. Cụ thể, cử tri được trực tiếp bỏ phiếu vào thùng phiếu mà không qua người trung gian, cử tri cũng trực tiếp lựa chọn người mình bỏ phiếu, không được nhờ người khác bầu hộ, không bầu bằng cách thức gửi thư.  

Thực tế, trong một số cuộc bầu cử trên thế giới thì vẫn tồn tại những cuộc bầu cử gián tiếp. Gián tiếp là thế nào? tức là cử tri bầu lên đại cử tri, rồi đại cử tri lại bầu ra những người lãnh đạo các cơ quan lập pháp, các cơ quan tư pháp, hành pháp của đất nước. Còn ở Việt Nam, công dân trực tiếp đi bỏ phiếu bầu lên những người đại diện cho mình trên Quốc hội.  

Thứ tư: Nguyên tắc bỏ phiếu kín nhằm đảm bảo tôn trọng quyền tự do thể hiện ý chí của cử tri, tạo điều kiện để quá trình lựa chọn của mỗi cử tri không bị tác động, ảnh hưởng của các cá nhân hoặc tổ chức khác.

Bỏ phiếu giúp cho người bỏ phiếu là được hoàn toàn tự do bỏ phiếu mà không sợ ai biết mình bầu cho ai, cho nên tất cả các nước trên thế giới để thực hiện nguyên tắc bỏ phiếu kín thì đều phải ngăn và che chắn thành các ô để mọi người hoàn toàn tự do khi bỏ phiếu.

Theo các nhà nghiên cứu về bầu cử: Giữa bỏ phiếu công khai và bỏ phiếu kín thì kết quả nó khác nhau. Bởi vì bỏ phiếu công khai có tâm lí đám đông, hoặc là người ta sợ bị trù dập.

Phân tích rõ ràng từng nguyên tắc trong bầu cử ở nước ta có thể thấy, yếu tố tự do, dân chủ được lồng ghép trong tất cả các nguyên tắc và việc đảm bảo bốn nguyên tắc cử: Phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín trong bầu cử là thực hiện chế định dân chủ tiến bộ, văn minh.

Bầu cử phổ thông bình đẳng là gì?

-Bầu cử phổ thông là sự bảo đảm trực tiếp cho tính dân chủ và tính chính thống của một cuộc bầu cử. Thông thường, càng nhiều người dân tự nguyện tham gia bầu cử càng thể hiện sự quan tâm lớn của người dân trong tổ chức thực hiện quyền lực nhà nước, thể hiện nhà nước thực sự là của nhân dân. Cơ hội tham gia ứng cử công bằng với tất cả mọi người cũng góp phần tạo niềm tin của người dân vào sự lựa chọn của mình, từ đó gia tăng tính chính thống của bộ máy do người dân bầu chọn

-Bầu cử bình đẳng theo pháp luật Việt Nam có 2 nội dung: sự bình đẳng giữa các cử tri và sự bình đẳng giữa các ứng cử viên. Khi đi bầu cử, mỗi cử tri có một lá phiếu và giá trị của mỗi lá phiếu là như nhau đối với việc xác định kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử. Đồng thời, sự bình đẳng giữa các ứng cử viên thể hiện ở chỗ khi đã được giới thiệu trong danh sách ứng cử viên thì các ứng cử viên dù thuộc thành phần nào cũng đều được cư xử như nhau, có quyền và nghĩa vụ như nhau.

Bầu cử trực tiếp là gì?

Bầu cử trực tiếp có nghĩa là cử tri đồng ý bầu chọn ứng cử viên nào thì bỏ phiếu thẳng cho người đó và sự lựa chọn của cử tri được tính trực tiếp vào kết quả bầu chọn đối với ứng cử viên. Về mặt lý luận, nội dung cốt lõi của nguyên tắc này là sự trực tiếp về nội dung, tức là ý chí lựa chọn của cử tri chứ không phải hình thức truyền tải sự lựa chọn. Nguyên tắc bầu cử trực tiếp không yêu cầu một hình thức bỏ phiếu cụ thể nào. Việc bầu cử hoàn toàn có thể tiến hành dưới hình thức bỏ phiếu phi truyền thống như qua thư tín hay điện tử nếu các hình thức này bảo đảm thể hiện được chính xác ý chí lựa chọn của cử tri.

Bầu cử bỏ phiếu kín là gì?

Bỏ phiếu kín là nhằm bảo đảm tính khách quan của cuộc bầu cử. Bầu chọn người nắm giữ quyền lực nhà nước là một vấn đề tế nhị. Người được bầu chọn để nắm quyền có thể sẽ có tác động không nhỏ tới đời sống của cử tri. Vì vậy, giữ bí mật phiếu bầu là nhân tố bảo đảm cử tri có thể tiến hành lựa chọn ứng cử viên một cách tự do mà không e ngại bất cứ hậu quả bất lợi nào đối với mình, từ đó bảo đảm tính khách quan của cuộc bầu cử.

$#ShuLinh$