Bình Định là nơi hội tụ những giá trị tinh hoa độc đáo đầy bản sắc dân tộc, với nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử, làng nghề. Tỉnh Bình Định có 234 di tích lịch sử - văn hóa, trong đó có hơn 60 di tích được xếp hạng cấp quốc gia và cấp tỉnh. Vậy nếu muốn tham quan các địa điểm du lịch lịch sử các bạn nên đi đâu đây? Cùng chúng tôi điểm qua các địa điểm du lịch lịch sử hấp dẫn nhất tại Bình Định.
1
Toàn bộ quần thể có tất cả 4 tháp, nằm trên một ngọn đồi thoai thoải cách mực nước biển chỉ chừng 100 mét. Nhìn từ xa, cụm tháp trông giống như bánh ít - một loại đặc sản ở Bình Định. Ấy thế nên người dân địa phương gọi nơi đây là tháp Bánh Ít. Ngoài ra, tháp còn có tên gọi khác là tháp Bạc. Tháp được xây dựng vào thế kỷ thứ 10.
Đây là di tích Chăm xưa cổ có lối kiến trúc đa dạng và phong phú nhất, mang đậm ảnh hưởng của nghệ thuật Cham-pa nhưng vẫn có nét gì đó rất riêng của mảnh đất võ. Tháp Bánh Ít nằm gần kề Quốc lộ 1A nên du khách hoàn toàn dễ dàng để di chuyển đến thăm trong hành trình du lịch Bình Định của mình.
Tháp có hướng chính quay về phía Đông, tháp chính có kích thước lớn nhất và nằm ở vị trí trung tâm trên ngọn đồi, xung quanh là 3 tháp nhỏ, tạo thành một thế giới khác lạ mà lỡ lạc chân bước vào, du khách như có cảm tưởng như đang quay ngược thời gian để hòa mình vào xứ sở Cham-pa đầy bí ẩn. Các bức phù điêu của tháp chính đều được tạc ở tư thế đang nhảy múa vô cùng sống động, thu hút.
Địa chỉ: Thôn Đại Lễ, xã Phước Hiệp, Huyện Tuy Phước, Bình Định
2
Thành Hoàng Đế - Nơi đây, từng là chính quyền Trung ương Hoàng Đế Thái Đức Nguyễn Nhạc. Thành Hoàng Đế còn được biết đến với tên gọi là Thành Đồ Bàn, vì được xây dựng trên cơ sở Thành Đồ Bàn của Vương quốc Chămpa để lại, trên nền cũ của thành hiện còn nhiều di tích có giá trị của nhiều triều đại làm nên tính độc đáo của nó: Hai Voi đá (thời Chămpa), dãy thành được xây dựng bằng đá ong, Hồ Bán Nguyệt (thời Tây Sơn), khu Lăng thờ quan nhà Nguyễn Võ Tánh và Ngô Tùng Châu (thời Nhà Nguyễn)…
Là một tổng thể kiến trúc hình chữ nhật, gồm ba vòng thành: Thành Ngoại, Thành Nội và Tử Cấm Thành. Thành Ngoại có chu vi là 7400m. Thành Nội còn được gọi là Hoàng Thành có hình chữ nhật dài 430m rộng 370m. Bên trong Thành Nội là Tử Cấm Thành cũng có hình chữ nhật dài 174m rộng 126m. Đến với Thành Hoàng Đế, du khách sẽ được sống lại một thời khắc lịch sử hào hùng của dân tộc.
Địa chỉ: Xã Nhơn Hậu, Tx An Nhơn, Bình Định
3
Bảo tàng Quang Trung là bảo tàng Danh nhân lớn nhất, bảo tàng thu hút du khách đến tham quan nhất Việt Nam. Bảo tàng được thiết kế 9 phòng trưng bày với rất nhiều hiện vật liên quan đến vị anh hùng Quang Trung – Nguyễn Huệ, đến cuộc phong trào khởi nghĩa Tây Sơn.
Điểm độc đáo của Bảo tàng là lối kiến trúc đặc biệt, đẹp tuyệt mỹ. Đặc biệt, ngay tại khu vườn cũ của gia đình anh em Tây Sơn còn tồn tại hai di tích quý giá đó là cây me cổ thụ và giếng nước xưa. Bên cạnh đó, khi đến với Bảo tàng Quang Trung, du khách còn được xem biểu diễn võ thuật và trống trận Tây Sơn. Đây là một bản hùng ca bất tận, thể hiện tinh thần thượng võ đầy hào khí Quang Trung, đó chính là kho tàng văn hóa phi vật thể quý báu của nhân dân ta.
Đến đây, du khách như được ngược dòng lịch sử để sống với tinh thần thượng võ, anh hùng, nghĩa hiệp, ý chí đấu tranh kiên cường qua lịch sử oai hùng của phong trào khởi nghĩa Tây Sơn và hiểu hơn về một thời đại lừng lẫy của Hoàng Đế Quang Trung - Nguyễn Huệ trong lịch sử dân tộc Việt Nam.
Địa chỉ: Thị trấn Phú Phong, huyện Tây Sơn, Bình Định
4
Khu du lịch tâm linh Ấn Sơn đó cũng là Khu Ðàn tế Trời Ðất. Công trình được xây dựng nhằm tưởng nhớ đến công tích của nhà Tây Sơn, đồng thời giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc. Ðây cũng là điểm tham quan, du lịch, nơi khách hành hương đến chiêm bái, ngưỡng vọng. Đàn tế Trời Đất được khởi công xây dựng ngày 26-11-2011 trên khu đất rộng 46 ha tại khu vực Ấn Sơn.
Công trình được thiết kế gồm: khu Đàn tế, khu Đền Ấn, tháp Thông Thiên, sân luyện võ, khu Ban quản lý, cổng đón, hồ bán nguyệt, miếu thờ thổ công... và đường tầng cấp bằng đá từ phía dưới chân núi lên đỉnh núi. Điểm đặt đàn tế trên đỉnh núi Ấn. Đàn tế có 2 tầng nền gồm hình vuông bên dưới và hình tròn bên trên tượng trưng cho Trời và Đất. Phía dưới Đàn tế, tại bình độ thứ nhì, là Đền Ấn, trong đó có khu vực đặt bài vị của ba anh em nhà Tây Sơn.
Địa chỉ: thôn Hòa Sơn, xã Bình Tường, Tây Sơn, Bình Định
5
Chùa Ông Núi hay còn gọi là Linh Phong Thiền Tự có vẻ đẹp hoang sơ của hang Tổ nằm trên lưng chừng một ngọn núi sau chùa. Đến nay đã qua 12 đời thừa kế và hàng năm đều có lễ hội chùa Ông Núi vào dịp 24 – 25 tháng Giêng âm lịch – ngày giỗ ông Tổ Viên Minh của chùa.
Du khách phải đi bộ hết hàng trăm bậc đá từ chân núi Bà lên, với độ cao hơn 100m sẽ thấy cổng tam quan của chùa. Từ phía trước cổng Tam quan, du khách có thể nhìn thấy dãy núi Bà hùng vĩ, nhìn ra xa thấy đầm Thị Nại trong xanh điểm những con sóng bạc. Gần chân núi là những thôn xóm mái ngói nâu nổi bật giữa đồng lúa xanh non. Dòng sông Chùa uốn lượn lung linh trong nắng, dọc bờ biển, sóng tung bọt trắng xóa. Từ phía trước Chánh điện chùa với tượng Phật Bà, đi về hướng tây có một cây cầu nhỏ dẫn lên các mộ Tháp và lên hang Tổ nằm trên núi phía sau chùa.
Địa chỉ: Thôn Phương Phi, xã Cát Tiến, huyện Phù Cát, Bình Định
6
Tịnh xá Ngọc Hòa là một ngôi chùa được xây dựng từ năm 1960 bởi Trưởng lão Thích Giác An. Hiện nay được trụ trì bởi Đại đức Thích Giác Tri. Theo Đại đức Thích Giác Tri, khoảng năm 2013, người dân địa phương có nguyện vọng muốn ổn định nơi thờ cúng ông bà và thuận tiện cho con cháu đi lại thăm nom nhân ngày giỗ kỵ, Tịnh xá đã đề nghị và được Nhà nước cho phép xây dựng Nhà An Bình theo phương thức Tịnh xá và đồng bào phật tử cùng đóng góp. Theo thiết kế, công trình này rộng hơn 100 m2, có thể lưu giữ khoảng 8.000 hũ tro cốt, tổng kinh phí đầu tư ước khoảng 5 tỉ đồng.
Theo người dân nơi đây truyền miệng nhau rằng: tượng Quan Thế Âm Kiết Tường màu vàng, có hướng về núi, tượng trưng cho rừng vàng; còn tượng Quan Thế Âm Nam Hải màu bạc có hướng nhìn ra biển chính là thể hiện cho biển bạc. Vì vậy người dân nơi đây tin rằng tượng phật đôi sẽ đem đến cho vùng đất nơi đây, con người nơi đây có một tương lai phát triển phồn thịnh và an lành.
Địa chỉ: Bãi Bấc, thôn Lý Lương, xã Nhơn Lý, TP Quy Nhơn, Bình Định
7
Theo gia phả họ Võ do Võ Thừa Khuông, di duệ đời thứ 9, soạn trên cơ sở những tài liệu cũ, thì thuỷ tổ của họ Võ ở Phú Mỹ là Võ Văn Của, vốn quê gốc ở Nghệ An, di cư vào nam từ thế kỷ 17, đến lập nghiệp tại thôn Phú Lộc, ấp An Tư, tổng Thời Đôn, huyện Tuy Viễn. Đến thời thứ hai là Võ Văn Thọ, gia thế họ Võ đã tương đối khá giả. Võ Văn Thọ đã xuất tài lực tổ chức việc đắp đập Lộc Đổng và tham gia đắp nhiều đập khác dẫn nước vào đồng ruộng, mở mang kinh tế nông nghiệp, không chỉ cho Phú Mỹ mà còn cho cả nhiều làng xã khác trong vùng. Đời thứ ba là Võ Văn Khanh. Ông là một người tài trí, có công huân với nhà nước, từng được phong tước Nam. Võ Văn Khanh kết duyên cùng Nguyễn Thị Điểm, sinh hai nam là Võ Văn Chỉnh và Võ Văn Dũng.
Từ đường Võ Văn Dũng - một danh tướng của phong trào Tây Sơn, hàng năm đến ngày mùng 8 tháng 2 âm lịch, con cháu dòng tộc Võ lại tập trung về đây, làm giỗ Võ Văn Dũng, để tưởng nhớ tổ tiên, cũng là để tưởng nhớ một vị tướng lỗi lạc đã có những đóng góp xuất sắc đối với phong trào Tây Sơn, với dân tộc, làm rạng danh họ mạc, xóm làng, làm rạng danh quê hương Bình Định. Ngày nay, về thăm quê hương, nơi sinh ra Võ tướng Võ Văn Dũng, đứng trên nền nhà Từ đường dòng họ Võ, mỗi chúng ta càng thấy tự hào về truyền thống quật khởi, yêu nước của cha ông.
Địa chỉ: thôn Phú Mỹ, xã Tây Phú, huyện Tây Sơn, Bình Định
8
Núi Bà là một căn cứ địa cách mạng vững chắc của quân và dân Bình Định trong kháng chiến chống Mỹ. Núi Bà có một vị trí chiến lược khá quan trọng của tỉnh Bình Định và đặc biệt ở Khu Đông, rất thuận tiện cho việc vận chuyển giao thông đường thủy lẫn đường bộ. Nhìn nhận về mặt quân sự, Núi Bà vừa là một vị trí mang tính phòng ngự chiến lược, vừa là vị trí tiến công khi có thời cơ. Cho nên làm chủ được Núi Bà thì có thể làm chủ được Khu Đông Bình Định. Do đó Núi Bà được chọn làm căn cứ địa cách mạng của Khu Đông tỉnh Bình Định.
Trong kháng chiến chống Pháp, Núi Bà chưa trở thành một căn cứ, tuy vậy nơi đây cũng đã được hình thành các trụ bồ dọc ven biển để báo động cho nhân dân quanh vùng mỗi khi có Pháp đổ bộ. Chín năm kháng chiến chống Pháp, các cơ sở cách mạng Bình Định hầu hết đóng ở đây. Suốt thời gian kháng chiến chống Mỹ, căn cứ Núi Bà ngày càng được củng cố vững chắc, trở thành chỗ dựa cho lực lượng tỉnh, cũng như các huyện Tuy Phước, An Nhơn, Phù Cát và Quy Nhơn.
Căn cứ địa cách mạng Núi Bà như một người mẹ hiền che chở và nuôi giấu lực lượng cách mạng trong suốt thời kỳ chiến tranh gian khổ. Núi Bà đã ghi nhận biết bao chiến công của cán bộ, chiến sĩ, ghi nhận sự hy sinh mất mát và khắc sâu tội ác của Mỹ - ngụy đã gây ra cho nhân dân ta. Ai đã từng sống, chiến đấu ở căn cứ Núi Bà có lẽ không bao giờ quên được những kỷ niệm của những năm tháng chiến tranh gian khổ. Những địa danh như khu 10, Trạm xá Khu Đông, đồi Búp Sen, Vĩnh Hội, Hố Nhảy, hang Động Rừng, Sơn Rái... là những hình ảnh không bao giờ quên. Và có lẽ không một địa danh nào ở đây lại không mang những kỷ niệm sâu sắc đối với những người từng sống, chiến đấu ở trên chiến trường Khu Đông.
Địa chỉ: Thôn Phương Phi, xã Cát Tiến, huyện Phù Cát, Bình Định
Du lịch Bình Định từ lâu đã luôn nổi tiếng với những địa điểm đẹp và nổi tiếng, không chỉ nổi tiếng với Gềnh Đá Đĩa, Đầm Ô Loan… mà vùng đất này còn rất nhiều các danh lam thắng cảnh đẹp khác. Đến du lịch tại Bình Định là quyết định tuyệt vời du khách. Tại đây ngoài các cảnh đẹp tự nhiên còn có rất nhiều di tích văn hóa lịch sử lâu đời có giá trị tinh thần. Qua những thông tin trên, mong sẽ giúp ích cho những du khách đến mảnh đất Bình Định.
