I. Hô hấp tế bào
Hô hấp tế bào là quá trình tế bào phân giải chất hữu cơ và giải phóng năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể.
Đặc điểm:
+ Tế bào sử dụng oxgyen và thải ra carbon dioxide, nước
+ Diễn ra ở ti thể của tất cả các tế bào trong cơ thể sống
+ Tốc độ nhanh hay chậm tùy thuộc vào nhu cầu năng lượng của tế bào.
II. Mối quan hệ hai chiều giữa tổng hợp và phân giải chất hữu cơ ở tế bào
Quá trình tổng hợp và phân giải chất hữu cơ ở tế bào có mối quan hệ hai chiều (có biểu hiện trái ngược nhau nhưng phụ thuộc lẫn nhau)
Bảng 1. Mối quan hệ hai chiều giữa tổng hợp và phân giải chất hữu cơ ở tế bào
III. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hô hấp tế bào
Hô hấp tế bào chịu ảnh hưởng của các yếu tố chủ yếu như: nhiệt độ, độ ẩm và nước, khí carbon dioxide, khí oxygen...
Hô hấp tế bào giảm ở :
+ Nhiệt độ thấp
+ Hàm lượng nước trong tế bào giảm
+ Khí oxygen trong tế bào thấp
+ Hàm lượng khí carbon dioxide cao
IV. Vận dụng hô hấp tế bào trong thực tiễn
Người ta thường thực hiện bảo quản lương thực, thực phẩm để khống chế sao cho hô hấp luôn ở mức tối thiểu (vì hô hấp tế bào phân giải chất hữu cơ sẽ làm giảm số lượng và chất lượng của lương thực, thực phẩm sau một thời gian bảo quản).
Bảo quản lạnh
Nhiệt độ thấp => chậm quá trình hô hấp tế bào
Ví dụ: bảo quản thịt, cá...trong ngăn đá tủ lạnh
Bảo quản khô
Trong điều kiện thiếu nước => hô hấp tế bào giảm => quả và hạt khô có hô hấp ở mức tối thiểu
Ví dụ: phơi khô, sấy khô...
Bảo quản trong điều kiện hàm lượng khí carbon dioxide cao và oxgen thấp
Hàm lượng khí carbon dioxide cao ức chế nhiều hoạt động trao đổi chất => hô hấp giảm
Hàm lượng khí oxygen thấp => hô hấp giảm
Đối với con người, khi lao động hoặc chơi thể thao, cần chú ý tính vừa sức, tránh thiếu oxgyen gây chuột rút... (vì khi đó hô hấp tế bào giảm => lượng oxygen trong máu giảm)
