Tác phẩm lịch sử nổi tiếng được Phan Huy Chú viết có tên là

 

Nạn cường hào ác bác ức hiếp nhân dân

Tệ tham quan ô lại

Thiên tai, mất mùa

Chiến tranh Nam – Bắc triều

Thi cử

Tiến cử

Nhậm tự

Mua bán

Sống thành từng bầy.

Săn bắt thú rừng để sống.

Hái lượm hoa quả để sống.

Biết trồng lúa và đánh bắt cá.

xây dựng chính quyền theo mô hình mới còn bỡ ngỡ.

tình trạng phân tán, cát cứ giữa các thế lực còn tồn tại.

chịu sức ép từ hai phía nam bắc.

sự bất lực và suy sụp của dòng họ Mạc.

Chính sách quân điền.

Chính sách đo đạc lại ruộng đất.

Chính sách lộc điền.

Chính sách khai hoang dưới hình thức doanh điền.

Chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của Nho giáo và Đạo giáo Trung Hoa.

Hình thành tập tục ăn trầu, ở nhà sàn và hỏa tảng người chết.

Có chữ viết riêng bắt nguồn từ chữ Phạn của người Ấn Độ.

Nghệ thuật ca múa nhạc đa dạng và phát triển hưng thịnh.

Xây dựng, phát triển một nền kinh tế tự chủ

Phát triển nền văn minh Đại Việt

Chống giặc ngoại xâm, bảo vệ nền độc lập dân tộc

Giữ gìn những giá trị truyền thống của dân tộc: đoàn kết, thương dân, …