1. Vai trò kiểu tệp
Một số đặc điểm của dữ liệu kiểu tệp:
Dữ liệu kiểu tệp được lưu trữ lâu dài ở bộ nhớ ngoài (đĩa từ, CD, USB,..) và không bị mất khi tắt nguồn điện;
Lượng dữ liệu lưu trữ trên tệp có thể rất lớn và chỉ phụ thuộc vào dung lượng đĩa.
2. Phân loại tệp và thao tác với tệp
*) Xét theo cách tổ chức dữ liệu, tệp có thế phân thànhh hai loại như sau:
- Tệp văn bản là tệp mà dữ liệu được ghi dưới dạng các kí tự theo nã ASCII. Trong tệp văn bản, dãy kí tự kết thúc bời kí tự xuống dòng hay kí tự kết thúc tệp tạo thành một dòng, chẳng hạn sách báo, giáo án,...
- Tệp có cấu trúc là tệp mà các thành phần của nó được tổ chúc theo một cấu trúc nhất định. Tệp nhị phân là một trường hợp riêng của tệp cỏ cấu trúc, ví dụ dữ liệu ảnh, âm thanh... Mỗi tệp có cấu trúc sẽ có chương trình riêng để đọc tệp đó.
*) Xét theo cách thức truy cập, có thể phân tệp thành hai loại như sau:
- Tệp truy cập tuần tự cho phép truy cập đến một dữ liệu nào đó trong tệp chỉ bằng cách bất đầu từ đầu tệp và đi qua lần lượt tất cả các dữ liệu trước nó.
- Tệp truy cập trực tiếp cho phép tham chiếu đến dữ liệu cần truy cập bằng cách xác định trực tiếp vị trí (thường là số hiệu) cùa dữ liệu đó.
*) Khác với mảng, số lượng phần tử của tệp không cần xác định trước.
Các thao tác cơ bản đối với tệp là ghi dữ liệu vào tệp và đọc dữ liệu từ tệp. Thao tác đọc/ghi tệp được thực hiện với từng phần tử của tệp.
Để có thể thao tác với tệp, người lập trình cần tìm hiểu cách thức mà ngôn ngữ lập trình cung cấp để:
+ Khai báo biến tệp;
+ Mở tệp;
+ Đọc/Ghi dữ liệu;
+ Đóng tệp.