BÀI 7. CÁC CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP THỜI KÌ CẬN ĐẠI
1. Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
a. Bối cảnh lịch sử:
Thời gian: Giữa thế kỉ XVIII
Địa điểm: Bắt đầu ở Anh, sau đó lan ra châu Âu và Bắc Mỹ
Thuận lợi:
- Cách mạng tư sản nổ ra sớm và thành công
- Có tích lũy tưu bản
- Giàu tài nguyên thiên nhiên
- Lực lượng lao động dồi dào
b. Thành tựu cơ bản:
| Năm | Ngành | Phát minh | Nhà sáng chế | Quốc gia |
| 1733 | Dệt | “Con thoi bay” | Giôn Cay | Anh |
| 1764 | Dệt | Máy kéo sợi Gien-ni | Diêm Ha-gri-vơ | Anh |
| 1769 | Dệt | Máy kéo sợi chạy bằng sức nước | Ri-chắc Ác-rai | Anh |
| 1784 | Luyện kim | Lò luyện quặng theo phương pháp “pút-đinh” | Hen-ri-cót | Anh |
| 1784 | Dệt | Máy hơi nước | Giêm Oát | Anh |
| 1785 | Dệt | Máy dệt chạy bằng hơi nước | Ét-mơn Các-rai | Anh |
| 1804 | Giao thông vận tải | Đầu máy xe lửa chạy trên đường ray đầu tiên | Ri-chác Tơ-re-vi-thích | Anh |
| 1807 | Giao thông vận tải | Chế tạo thành công tàu thủy chạy bằng hơi nước | Rô-bớt Phơn-tơn | Mỹ |
2. Cách mạng công nghiệp lần thứ hai
a. Bối cảnh lịch sử
Thời gian: Từ giữa thế kỉ XIX đến khi chiến tranh thế giới thứ nhất bùng nổ (1914)
Nước Anh tiếp tục đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa đất nước
Đầu thế kỉ XIX, nhiều nước tư bản châu Âu và Bắc Mỹ có nhiều điều kiện thuận lợi cho phát triển công nghiệp: đầu tư tư bản tài chính lớn, tài nguyên phong phú, thị trường tiêu thụ rộng lớn, nguồn lao động dồi dào và hệ thống giao thông phát triển,…
Các ngành khoa học Vật lí, Hóa học, Sinh học đã đạt được nhiều thành tựu: Thuyết vạn vật hấp dẫn (Niu-tơn), Định luật bảo toàn vật chất và năng lượng (Lô-mô-nô-xốp), Thuyết tiến hóa (Đác-uyn)
b. Những thành tựu cơ bản
| Năm | Ngành | Phát minh | Nhà sáng chế |
| 1821 | Khoa học kĩ thuật | Động cơ điện | Mai-cơn Pha-ra-đây |
| 1858 | Luyện kim | Quá trình luyện thép theo phương pháp lò cao | Hen-ri Bê-sê-mơ |
| 1879 | Điện | Bóng đè sợi đốt trong | Ê-đi-xơn |
| 1896 | Giao thông vận tải | Xe hơi bốn bánh đầu tiên | Công ti Pho Mô-tô |
| 1897 | Khoa học kĩ thuật | Máy vô tuyến điện | Gu-li-ê-li-nô Mác-cô-ni |
| 1903 | Giao thông vận tải | Máy bay chạy bằng động cơ xăng | Anh em nhà Rai |
3. Ý nghĩa và tác động của Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất và lần thứ hai
a. Ý nghĩa đối với sự phát triển kinh tế
- Tạo ra nhiều nguyên liệu mới, thúc đẩy công nghiệp phát triển, nâng cao năng suất lao động.
- Thúc đẩy sự chuyển biến mạnh mẽ trong ngành kinh tế khác, Nhiều phương tiện giao thông, thông tin liên lạc mới xuất hiện, thúc đẩy sản xuất phát triển và cải thiện cuộc sống con người.
b. Tác động về mặt xã hội, văn hóa
* Tác động tích cực:
* Tác động tiêu cực:
- Ô nhiễm môi trường
- Bóc lột lao động phụ nữ, và trẻ em
- Xâm chiếm và tranh giành thuộc địa.
