tại sao khi dùng phép lai phân tích có thể phân biệt được 2 gen nào đó là phân li độc lập hay liên kết gen. viết sơ đồ lai minh họa
2 câu trả lời
Để phát hiện 2 gen nào đó có liên kết hay phân li độc lập ta dùng phép lai phân tích.
- Nếu kết quả phép lai phân tích cho tỉ lệ kiểu hình 1 : 1: 1 : 1 thì 2 gen quy định 2 tính trạng nằm trên 2 NST khác nhau.
Nếu tỉ lệ phân li kiểu hình ở đời con là 1 : 1 thì 2 gen liên kết với nhau hoàn toàn.
- Nếu kết quả phép lai phân tích cho 4 kiểu hình với tỉ lệ không bằng nhau, trong đó 2 loại kiểu hình chiếm đa số (trên 50%) thì 2 gen cùng nằm trên 1 NST đã xảy ra hoán vị gen
*Việc sử dụng phương pháp lai phân tích cho phép phân biệt được quy luật liên kết gen và quy luật phân li độc lập vì:
- Trong phép lai phân tích, cơ thể mang tính trạng lặn chỉ tạo ra một loại giao tử mang các gen lặn. Do đó, tỉ lệ kiểu hình F1 sẽ tùy thuộc vào số loại giao tử của cá thể có kiểu hình trội lai với cá thể có tính trạng lặn
- Nếu lai phân tích cơ thể dị hợp hai cặp gen phân li độc lập thì qua giảm phân tạo ra 4 loại giao tử với tỉ lệ ngang nhau và kết quả F1 có 4 loại kiểu hình với tỉ lệ 1 : 1 : 1 : 1.
+ Ví dụ: Phân li độc lập ở đậu Hà Lan.
P: cao,đỏ * thấp vàng
AaBb aabb
GP: AB, Ab, aB, ab ab
F1: 1AaBb : 1Aabb : 1aaBb : 1aabb
kh:1 cao đỏ: 1 cao vàng : 1 thấp đỏ : 1thấp vàng
-nếu là liên kết gen hoàn toàn, cá thể mang tính trạng trội sẽ tạo ra 2 loại giao tử=> kiểu hình sẽ cho tỉ lệ 1:1
+ Ví dụ: Liên kết gen ở ruồi giấm.
P: thân xám, cánh dài x thân đen, cánh cụt
GP: BV, bv bv
FB: Kiểu gen: 1 : 1
Kiểu hình: 1 thân xám, cánh dài : 1 thân đen, cánh cụt
-nếu là liên kết gen không hoàn toàn: cá thể mang tính trạng trội sẽ tạo ra 4 loại giao tử khác nhau với tần số khác nhau=> tỉ lệ kiểu hình không đông đều