1. Chất X có công thức phân tử C5H6O4 là este hai chức, chất Y có công thức phân tử C4H6O2 là este đơn chức. Cho X và Y lần lượt tác dụng với dung dịch NaOH dư, sau đó cô cạn các dung dịch rồi lấy chất rắn thu được tương ứng nung với NaOH (có mặt CaO) thì trong mỗi trường hợp chỉ thu được một khí duy nhất là CH4. Tìm công thức cấu tạo của X, Y và viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra.

Đáp án:

Giải thích các bước giải:

Vôi tôi xút chất rắn thu được CH4 —> Muối là CH3COONa hoặc CH2(COONa)2

X là CH2(COO)2C2H4, Y là CH3COOCH=CH2.

CH2(COO)2C2H4 + 2NaOH —> CH2(COONa)2 + C2H4(OH)2

CH2(COONa)2 + 2NaOH —> CH4 + 2Na2CO3

CH3COOCH=CH2 + NaOH —> CH3COONa + CH3CHO

CH3COONa + NaOH —> CH4 + Na2CO3

Đáp án:

Y có dạng: $CH_3COOC_2H_3$ hay $CH_3COOCH=CH_2$

X có dạng: $CH_3COO -COOCH=CH_2$ 

Giải thích các bước giải:

 X,Y tác dụng với dung dịch NaOH đều thu được muối natri của axit cacboxylic. 

Cô cạn dung dịch thu được, muối và NaOH dư nằm ở dạng chất rắn

Do khi nung chất rắn với CaO, đều chỉ thu được $CH_4$ nên muối có thể là $CH_3COONa$ hoặc $CH_2(COONa)_2$

TH1: 

Cả X,Y thủy phân đều tạo $CH_3COONa$

⇒ Y có dạng: $CH_3COOC_2H_3$ hay $CH_3COOCH=CH_2$

X có dạng: $CH_3COO -COOCH=CH_2$ 

TH2:  X thủy phân ra $CH_2(COONa)_2$, Y thủy phân ra $CH_3COONa$.

⇒ Y có dạng: $CH_3COOC_2H_3$ hay $CH_3COOCH=CH_2$

X có dạng: mạch vòng: $CH_2(COO)C_2H_4$ 

PTHH:

TH1:

$CH_3COOCH=CH_2 + NaOH\to CH_3COONa+CH_3CHO$

$CH_3COO -COOCH=CH_2+2NaOH\to CH_3COONa+NaHCO_3+CH_3CHO$ 

$CH_3COONa+NaOH\xrightarrow{t^o,CaO}CH_4+Na_2CO_3$

TH2: 

$CH_3COOCH=CH_2 + NaOH\to CH_3COONa+CH_3CHO$

$CH_2(COO)C_2H_4 +2NaOH\to CH_2(COONa)_2+C_2H_4(OH)_2$

$CH_3COONa+NaOH\xrightarrow{t^o,CaO}CH_4+Na_2CO_3$

$CH_2(COONa)_2+2NaOH\xrightarrow{t^o,CaO}CH_4+2Na_2CO_3$