Nếu có cơ hội một lần đặt chân đến vùng đất Bắc Ninh, bạn không thể bỏ qua địa điểm du lịch nổi tiếng tại đây: Đền Đô. Đền Đô hay còn được gọi là Đền Lý Bát Đế hay Cổ Pháp điện là nơi thờ 8 vị vua đầu tiên của nhà Lý với bề dày lịch sử nghìn năm. Đền Đô - ngôi đền của các bậc đế vương thời nhà Lý, toát lên mình sự trang nghiêm, cổ kính, đậm nét hào khí Thăng Long một thời. Đến với Đền Đô, du khách sẽ có dịp chiêm ngưỡng lại công trình kiến trúc cổ xưa còn lưu giữ đến ngày nay với những nét văn hóa độc đáo từ kiến trúc, ý nghĩa cho đến các lễ hội diễn ra nơi đây.
Nhắc đến vùng đất địa linh nhân kiệt Cổ Pháp – Đình Bảng, Bắc Ninh, ngày nay, là nhắc tới một trong ba “tam cổ” nổi tiếng lịch sử, thứ nhất Cổ Bi, thứ nhì Cổ Loa, thứ ba Cổ Pháp. Đất Cổ Pháp là nơi thắng địa bậc nhất Kinh Bắc, vượng khí linh thiêng. Đây là một vùng có nhiều hồ, đầm lầy, sông Tiêu Tương uốn khúc quanh co, thế đất mang hình con nhện, xòe ra như cánh hoa sen. Đó là huyệt đất quý, phát tích đế vương - ứng với 8 vua nhà Lý, hưng thịnh kéo dài tới 216 năm. Hiện nay, tại làng Đình Bảng, Bắc Ninh, còn đậm dấu ấn anh linh của các vị đế vương. Nơi đó chính là đền Đô còn gọi là Cổ Pháp Điện hay đền Lý Bát Đế nơi thờ 8 vị vua nhà Lý.
Đền Đô được xây dựng vào ngày 3 tháng 3 năm Canh Ngọ 1030 bởi vua Lý Thái Tông. Sau này đền trải qua nhiều lần trùng tu và mở rộng. Tuy nhiên trong thời kì chiến tranh, quân Pháp đã dội bom, phá hủy hoàn toàn công trình kiến trúc tôn nghiêm này. Về sau vào năm 1989, Đền Đô được xây dựng, phục hồi theo hình dáng, kiến trúc cũ dựa trên sự nghiên cứu của các chuyên gia cũng như các dấu tích còn lại. Dẫu vậy, Đền Đô vẫn giữ riêng cho mình nét cổ kính, trầm mặc, thể hiện sự uy nghi, hào khí một thời của triều đại nhà Lý.
Được xem là nơi thừa tự của các bậc đế vương nhà Lý, Đền Đô thờ 8 vị vua như sau:
- Lý Công Uẩn tức Lý Thái Tổ (1009-1028)
- Lý Thái Tông (1028-1054)
- Lý Thánh Tông (1054-1072)
- Lý Nhân Tông (1072-1128)
- Lý Thần Tông (1128-1138)
- Lý Anh Tông (1138-1175)
- Lý Cao Tông (1175-1210)
- Lý Huệ Tông (1210-1224)
Đền Đô nằm trong khuôn viên rộng hơn 31.000m². Nét kiến trúc tại đây được chăm chút tỉ mỉ với những chạm khắc tinh xảo cũng như sự uy nghi, linh thiêng trong khu chính điện và các khu thờ tự khác. Bước vào chính điện của Đền Đô, bạn sẽ thấy một bên khắc họa lại "Chiếu dời đô" của vua Lý Thái Tổ, một bên là bài thơ "Nam quốc sơn hà" được xem như bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta. Khói hương trong chính điện nghi ngút càng làm tăng thêm vẻ trầm mặc, cổ kính và linh thiêng cho Đền Đô.
Xung quanh Đền Đô là khuôn viên rộng lớn, trồng nhiều cây xanh cũng như lối đi rải đá sạch sẽ. Nơi đây có hồ Bán Nguyệt là nơi thường xuyên diễn ra quan họ Bắc Ninh - nét văn hóa độc đáo của vùng đất này. Đồng thời Đền Đô còn là nơi diễn ra nhiều lễ hội đặc sắc. Nếu đến đây vào rằm tháng 3, bạn sẽ có cơ hội tham dự lễ hội truyền thống của người dân nhằm tưởng nhớ công lao của các vị vua nhà Lý trong công cuộc bảo vệ và phát triển đất nước.
Nếu có dịp một lần ghé qua mảnh đất giàu văn hóa này, đừng quên ghé qua Đền Đô bạn nhé!