1. Khí hậu.
- Khí hậu nhiệt đới gió mùa điển hình ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á.
+ Mùa hạ: gió thổi từ Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương tới theo hướng Tây Nam, đem theo không khí mát mẻ và mưa lớn.
+ Mùa đông: gió thổi từ lục địa châu Á ra theo hướng Đông Bắc, đem theo không khí khô và lạnh.
- Khí hậu nhiệt đới gió mùa có hai đặc điểm nổi bật là : nhiệt độ, lượng mưa thay đổi theo mùa gió và thời tiết diễn biến thất thường.
+ Nhiệt độ trung bình năm trên 200C, biên độ nhiệt năm khoảng 80C.
+ Lượng mưa trung bình năm trên 1000mm, thay đổi tùy vào vị trí gần hay xa biển, sườn đón gió hay khuất gió. Mùa mưa từ tháng 5 – 10 (75% lượng mưa), mùa khô từ tháng 11 – 4. Sê-ra-pun-đi (phía nam dãy Hi-ma-lay-a) có lượng mưa cao nhất thế giới: 12.000mm.
+ Thời tiết diễn biến thất thường: mùa mưa năm đến sớm, năm đến muộn, năm mưa ít, năm mưa nhiều -> gây ra thiên tai hạn hán, lũ lụt.
2. Các đặc điểm khác của môi trường.
- Môi trường nhiệt đới gió mùa là kiểu môi trường đa dạng và phong phú nhất đới nóng.
- Gió mùa ảnh hưởng lớn tới cảnh sắc thiên nhiên và cuộc sống con người.
- Thảm thực vật gồm: rừng rậm nhiệt đới, rừng cây rụng lá vào mùa khô, đồng cỏ cao nhiệt đới, rừng ngập mặn.
- Nam Á và Đông Nam Á là các khu vực thích hợp cho việc trồng cây lương thực (đặc biệt là cây lúa nước) và cây công nghiệp ; đây là những nơi sớm tập trung đông dân trên thế giới.