Diễn thế thứ sinh hình thành nên:

Sinh vật

Công trình kiến trúc

Núi lửa

Đá

hệ sinh thái tự nhiên và nhân tạo

hệ sinh thái trên cạn và dưới nước

.hệ sinh thái nước mặn, nước ngọt và nước lợ

hệ sinh thái nước mặn và hệ sinh thái trên cạn

Năng lượng tích trữ trong các bộ phận rơi rụng

Năng lượng tiêu hao qua hô hấp

Năng lượng giải phóng trong các chất thải

Năng lượng giúp vận động cơ thể.

Vi khuẩn lam 

Vi khuẩn amoni

Vi khuẩn nitrit hóa 

Vi khuẩn phản nitrat hóa

Điều kiện địa lý là nguyên nhân trực tiếp gây ra những biến đổi tương ứng trên cơ thể sinh vật, từ đó tạo thành loài mới.

Hình thành loài mới bằng con đường địa lý có thể xảy ra đối với các loài động vật có khả năng phát tán kém

Hình thành loài mới bằng con đường địa lý diễn ra chậm chạp trong thời gian lịch sử lâu dài.

Trong những điều kiện địa lý khác nhau, CLTN đã tích lũy các đột biến và các biến dị tổ hợp theo những hướng khác nhau.

Chọn lọc tự nhiên không thể loại bỏ hoàn toàn một alen lặn gây chết ra khỏi quần thể.

Chọn lọc tự nhiên chống lại alen trội có thể nhanh chóng làm thay đổi tần số alen của quần thể.

Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên kiểu hình và gián tiếp làm biến đổi tần số kiểu gen.

Chọn lọc tự nhiên làm xuất hiện các alen mới và các kiểu gen mới trong quần thể.

Đảm bảo cho quần thể tồn tại ổn định.

Khai thác tối ưu nguồn sống của môi trường.

Làm tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể.

Cả ba ý trên