Quá trình nội sinh và ngoại sinh. Hiện tượng tạo núi
Sách cánh diều
Quá trình phong hóa các loại đá không phải do
Quá trình phong hóa là quá trình phá hủy, làm biến đổi các loại đá và khoáng vật do tác động của sự thay đổi nhiệt độ, nước, ôxi, khí CO2, các loại axit có trong thiên nhiên và sinh vật.
=> Sự chênh lệch nhiệt độ làm cho đá nứt nẻ, nước thấm và hòa tan các khoáng chất trong đá làm cho đá vị vụn bở (ví dụ: nước hòa tan đá vôi tạo thành các hang động caxtơ), rễ cây bám vào làm phá hủy đá (sinh vật) là những quá trinh phong hóa.
- Nước chảy với tốc độ mạnh làm cắt xẻ các lớp đá tạo thành khe rãnh..là trình xâm thực, đây không phải quá trình phong hóa.
Nguyên nhân chủ yếu hình thành các ngọn núi trẻ là
Các dãy núi trẻ được hình thành chủ yếu do các vận động kiến tạo (quá trình nội lực). Do vận động kiến tạo, địa hình được nâng nâng lên, hạ xuống, chỗ tiếp xúc của hai mảng xô vào nhau đá bị nén ép sẽ nhô lên hình thành các dãy núi trẻ.
Ví dụ: Vùng núi Tây Bắc nước ta được vận động tạo núi An-pơ Himalaya nâng lên, làm trẻ hóa địa hình. Đây là vùng núi cao, hiểm trở nhất nước ta.
Nội lực và ngoại lực là hai lực
- Nội lực và ngoại lực có xu hướng đối nghịch nhau:
+ Nội lực làm cho bề mặt Trái Đất gồ ghề (vận động tạo núi, nâng cao hạ thấp địa hình, uốn nếp…)
+ Ngoại lực có xu hướng san bằng gồ ghề (quá trình mài mòn, bồi tụ vùng trũng…)
- Nội lực và ngoại lực diễn ra đồng thời: trên trái đất hiện nay vẫn tiếp diễn nhiều vụ động đất núi lửa ở nhiều nơi, trong lúc đó các quá trình phong hóa, mài mòn và bồi tụ cũng đồng thời diễn ra ở mọi nơi trên Trái Đất.
- Cả hai quá trình đều tạo nên các dạng địa hình mới: nội lực tạo nên các dãy núi trẻ hóa, các thung lũng, địa hào, dãy núi uốn nếp..; ngoại lực hình thành nên các đồng bằng phù sa màu mỡ, các hang động, hàm ếch sóng vỗ, cột đá, khe rãnh…
=> Nội lực và ngoại lực là hai lực đối nghịch nhau, có tác động đồng thời và tạo ra các dạng địa hình trên bề mặt Trái Đất.
Ngọn núi có độ cao tương đối là 1000m, người ta đo chỗ thấp nhất của chân núi đến mực nước biển trung bình là 150m. Vậy độ cao tuyệt đối của ngọn núi này là:
- Gọi: Độ cao tương đối là A
Độ cao tuyệt đối là B
Khoảng cách từ điểm thấp nhất của chân núi đến mực nước biển trung bình là C
=> Độ cao tuyệt đối = Độ cao tương đối + khoảng cách từ điểm thấp nhất của chân núi đến mực nước biển trung bình
=> B = A + C = 1000 + 150 = 1150m
=> Độ cao tuyệt đối của ngọn núi là 1150m
Quốc gia nào sau đây thường xuyên chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của các trận động đất, núi lửa?
Nhật Bản là một quốc đảo, nằm ở bờ phía tây Thái Bình Dương, trên vành đai lửa Thái Bình Dương (khu vực có gần 300 núi lửa còn hoạt động). Do vậy đất nước này thường xuyên chịu những trận động đất núi lửa: trên lãnh thổ Nhật Bản có khoảng 80 núi lửa đang hoạt động và hàng nghìn trận động đất lớn nhỏ làm phá hủy nhà cửa, ảnh hưởng tới đời sống, sự phát triển kinh tế.
