Tìm hiểu về tướng giặc Tôn Sĩ Nghi, Sầm Nghi Đồng. (Cảm ơn nhiều ạ)

Tôn Sĩ Nghị (1720-1796), tên tự khác là Bổ Sơn, người tỉnh Chiết Giang, là một đại thần của nhà Thanh, Trung Quốc., và là một trong những bại tướng dưới tay vua Quang Trung của Đại Việt.

Ông nguyên là quan văn, đỗ tiến sĩ đời Càn Long

Năm 1787, ông chỉ huy việc phòng ngự tại Triều Châu đề phòng quân khởi nghĩa của Lâm Sảng Văn  tại Đài Loan tiến vào Quảng Đông.

Mặc dù không thành công trong việc phục hồi nhà Hậu Lê nhưng sau đó ông vẫn được phong là Nhất đẳng Mưu Dũng công, là quân cơ đại thần và đảm nhận chức vụ Binh bộ Thượng thư.

Sầm Nghi Đống là một người bản xứ ở Điền Châu, thuộc dòng họ Sầm dân tộc Tráng, vốn được nhà Minh giao làm Tri ở Điền Châu từ thời Sầm Bá Nghi (1368). Trước khi sang xâm lược Đại Việt, Sầm Nghi Đống làm thái thú Điền Châu ở Vân Nam, hàm ngũ phẩm.

Đêm mùng 4 rạng ngày mùng 5 Tháng Giêng năm Kỷ Dậu (ngày 30 tháng 1 năm 1789 dương lịch), đồn Khương Thượng do Sầm Nghi Đống trấn giữ bất ngờ bị tấn công bởi đạo quân nhà Tây Sơn do đô đốc Đặng Tiến Đông chỉ huy. Theo Thánh vũ ký của Nguỵ Nguyên thời nhà Thanh, Quân Tây Sơn dùng súng đặt trên lưng voi chiến bắn vào đồn Khương Thượng khiến quân Thanh trong đồn chết rất nhiều. Sầm Nghi Đống thấy không giữ được đồn nên đã thắt cổ tự tử trên đài chỉ huy.

Sầm Nghi Đống không tự vẫn ngay, mà cố thủ chờ cứu viện của Tôn Sĩ Nghị, nhưng chờ mãi không thấy quân ứng cứu, Sầm mới tuyệt vọng và thắt cổ tự sát

Sầm Nghi Đống

Là một người bản xứ ở Điền Châu, thuộc dòng họ Sầm dân tộc Tráng, vốn được nhà Minh giao làm Tri ở Điền Châu từ thời Sầm Bá Nghi (1368). Trước khi sang xâm lược Đại Việt, Sầm Nghi Đống làm thái thú Điền Châu ở Vân Nam, hàm ngũ phẩm.

Theo lời cầu viện của Lê Chiêu Thống, vua Thanh là Càn Long phái Tổng đốc Lưỡng Quảng là Tôn Sĩ Nghị thống lĩnh đội quân dưới danh nghĩa phù Lê để hộ tổng Lê Chiêu Thống về Thăng Long, nhưng thực chất là để xâm lược Đại Việt.

Cuối tháng 10 âm lịch năm 1788, quân Thanh chia làm ba mũi tiến vào Việt Nam. Một mũi quân trong đó là quân Điền Châu của Sầm Nghi Đống tiến vào qua ngả Cao Bằng. Hai mũi khác là từ Vân Nam qua Tuyên Quang và từ Quảng Tây qua Lạng Sơn. Sau khi chiếm được thành Thăng Long, cánh quân Điền Châu của Sầm Nghi Đống được Tôn Sĩ Nghị giao trấn giữ đồn Khương Thượng, ở phía Tây Nam ngoài thành Thăng Long, tại khu vực quận Đống Đa của Hà Nội ngày nay.

Sau chiến tranh, để thúc đẩy bình thường hóa quan hệ ngoại giao với nhà Thanh, vua Quang Trung đã cho mang xác Sầm Nghi Đống trả cho nhà Thanh đưa về Trung Quốc chôn cất và còn cho phép Hoa Kiều xây đền thờ Sầm Nghi Đống ở khu vực ngõ Sầm Công, ngày nay là ngõ Đào Duy Từ trên phố Đào Duy Từ, Hà Nội. Nữ sỹ Hồ Xuân Hương đã từng đến đền và làm bài vịnh thơ Nôm với hàm ý mỉa mai.

Tôn Sĩ Nghị - người được Hòa Thân nâng đỡ

Sáng mùng Năm tết Kỷ Dậu (1789), quân Tây Sơn bất ngờ kéo đến ba mặt vây thành Thăng Long. Trong khi các tướng liều chết chống cự, chỉ huy quân Thanh Tôn Sĩ Nghị lại vội vàng đem mấy trăm thân binh vượt cầu phao sông Nhị Hà (sông Hồng) chạy sang bờ bắc khiến binh lính mất hết tinh thần, vội vàng chạy theo.

Theo sách Thánh vũ ký viết thời nhà Thanh thì "Tôn Sĩ Nghị sau khi qua được sông, lập tức chặt đứt cầu phao đoạn hậu, những người còn ở bờ sông phía Nam như Đề đốc Hứa Thế Hanh, Tổng binh Trương Triệu Long trở xuống và phu dịch hơn một vạn người rơi xuống sông chết đuối".

[$MaiTrank9$]