Những đặc điểm về thuận lợi và khó khăn để phát triển kinh tế xã hội ở vùng trung du và miền núi bắc bộ

Thuận lợi

- Vị trí địa lí:

+ Bắc Trung Bộ liền kề với Đồng bằng sông Hồng, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của Đồng bằng sông Hồng trong quá trình phát triển.

+ Với một số cảng biển và các tuyến đường bộ chạy theo hướng đông - tây mở mối giao lưu với Lào và Đông Bắc Thái Lan, đã tạo điều kiện thuận lợi để Bắc Trung Bộ phát triển nền kinh tế mở.

-  Về mặt tự nhiên:

+ Có dải đồng bằng ven biển: Thanh - Nghệ - Tỉnh, Bình - Trị - Thiên.

+ Đất phù sa mới tập trung ở các con sông. Đất cát biển. Đất feralit ở vùng rìa đồng bằng. Một số nơi có đất đỏ badan. Có khả năng trồng lúa, cây thực phẩm, cây ăn quả, cây công nghiệp ngắn ngày.

+ Diện tích vùng gò đồi tương đối lớn, có khả năng phát triển kinh tế vườn rừng, chăn nuôi gia súc lớn.

+ Có một số tài nguyên khoáng sản có giá trị như crômit, thiếc, sắt, đá vôi và sét làm xi măng, đá quý.

+ Rừng có diện tích tương đối lớn.

+ Các hệ thống sông Mã, Cả có giá trị lớn về thủy lợi, giao thông thủy (ở hạ lưu) và tiềm năng thủy điện.

+ Dọc ven biển có khả năng phát triển đánh bắt và nuôi trồng thủy sản.

+ Tài nguyên du lịch rất phong phú, nhất là về du lịch biển. Có các bãi tắm nổi tiếng như: Sầm Sơn, Cửa Lò, Thiên cầm, Thuận An, Lăng Cô; Di sản thiên nhiên thế giới Phong Nha - Kẻ Bàng.

-  Về mặt kinh tế-xã hội:

+ Dân số đông (10,6 triệu người, chiếm 12,7% số dân cả nước, năm 2006), nguồn lao động dồi dào. Ở các thành phố lớn tập trung nhiều lao động có chuyên môn kĩ thuật.

+ Có chuỗi đô thị và các trung tâm công nghiệp ven biển (Thanh Hoá - Bỉm Sơn, Vinh, Huế).

+ Có đường sắt Thống Nhất, quốc lộ 1, các tuyến đường ngang (quốc lộ 7, 8, 9) nối với quốc lộ 1 tạo nên mối quan hệ giữa vùng ven biển - đồng bằng với vùng đồi núi phía tây và với Lào.

+ Có các di sản văn hoá thế giới: Di tích cố đô Huế, Nhã nhạc cung đình Huế.

+ Sự hình và phát triển của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, trong tương lai gần, kinh tế của vùng sẽ có bước phát triển đáng kể.

b) Khó khăn

- Tiềm năng phát triển nông nghiệp còn hạn chế, do các đồng bằng nhỏ hẹp.

-  Nạn cát bay lấn đồng ruộng làng mạc (nhất là Quảng Bình); về mùa hạ có gió phơn Tây Nam khô nóng; hạn hán, bão, lụt diễn biến bất thường.

-  Hậu quả của chiến tranh còn để lại, nhất là ở vùng rừng núi.

-  Cơ sở hạ tầng còn nghèo.

Thuận lợi:

Vùng biển giàu tiềm năng => phát triển tổng ngành kinh tế biển ( nuôi trồng, đánh bắt thủy sản; vận tải biển; khai thác dầu khí trên biển; du lịch biển; nghề làm muối biển, dịch vụ tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn trên biển, kinh tế hải đảo. )

Trung du Bắc Bộ là địa bàn thuận lợi cho việc phát triển các vùng chuyên canh cây công nghiệp, xây dựng các khu công nghiệp và đô thị.

Tiểu vùng Đông Bắc :  có nhiều khoáng sản => phát triển công nghiệp, nhiệt điện

                                  khí hâu nhiệt đới ẩm có mùa đông lạnh => trồng rau quả ôn đới, cận nhiệtvà cây công nghiệp 

Tiểu vùng Tây Bắc : núi cao hiểm trở => phát triển thủy điện 

Khó khăn :

Về mặt tự nhiên, Trung du và miền núi Bắc Bộ cũng gặp không ít khó khăn.

Địa hình bị chia cắt mạnh, thời tiết diễn biến thất thường, gây trở ngại cho hoạt động giao thông vận tải cũng như tổ chức sản xuất và đời sống, nhất là ở vùng cao và biên giới.

Khoáng sản tuy nhiều chủng loại, phân bô khá tập trung, song trữ lượng nhỏ, điều kiện khai thác phức tạp.

Việc chặt phá rừng bừa bãi đã dẫn tới xói mòn, sạt lở đất, lũ quét, làm cho chất lượng môi trường bị giảm sút nghiêm trọng.
Sản xuất nông nghiệp gặp nhiều khó khăn do thiếu quy hoạch, chưa chủ động được thị trường.

Đồng bào các dân tộc ít người có nhiều kinh nghiệm canh tác trên đất dốc.

Có nhiều địa điểm thiên nhiên đẹp : Sa Pa, Vịnh Hạ Long... => phát triển du lịch

Trung du và miền núi Bắc Bộ không chỉ có phần đất liền rộng lớn mà còn có vung biển giàu tiềm năng => phát triển giao thông vận tải => là cầu nối của Thượng Lào với biển, thuận lợi trao đổi hàng hóa, giao lưu văn hóa giữa các vùng