** Bài 8: Xét sự di truyền về tính trạng tầm vóc cao, thấp do một gen nằm trên NST thường quy định. Người ta thấy trong một gia đình: Ông nội, ông ngoại và cặp vợ chồng đều có tầm vóc thấp. Bà nội, bà ngoại, anh người bố đều là tầm vóc cao. Hai đứa con của cặp vợ chồng trên gồm 1 trai tầm vóc cao, 1 gái tầm vóc thấp.

1. Lập sơ đồ phả hệ của gia đình trên.

2. Kiểu gen của những người trong gia đình này.

3. Tính xác suất để cặp bố mẹ nói trên sinh được:

a. Một con tầm vóc thấp.

b. Một con tầm vóc cao.

c. Hai con tầm vóc thấp.

d. Hai con tầm vóc cao.

e. Một con trai tầm vóc thấp.

f. Một con gai tầm vóc cao.

Đáp án:

Giải thích các bước giải:

 $1.$

$\text{*sơ đồ phả hệ -xem hình bên dưới}$

$2.$

$\text{-từ phả hệ ta nhận thấy}$

$\text{+)bố mẹ có tầm vóc thấp }$

$\text{+)con trai lại có tầm vóc cao}$

→$\text{vậy tầm vóc cao do gen lặn trên NST thường quy định}$

$\text{quy ước}$

$\text{A: tầm vóc thấp}$

$\text{a: tầm vóc thấp}$

$\text{-nhận thấy cặp vợ chồng đều có tầm vóc thấp (A_)}$

$\text{sinh ra con có thầm vóc cao aa→lấy 1 a từ bố và từ mẹ}$

→$\text{cặp bố mẹ có KG dị hợp Aa}$

$\text{-2 người ông có KG A_ khi kết hôn với người bà  cao}$

$\text{và đều sinh ra người con thấp}$

→$\text{2 người ông đều có KG Aa}$

$\text{*Vậy KG của các thành viên trong phả hệ là}$

$\text{+)ông nội Aa}$

$\text{+)bà nội aa}$

$\text{+)ông ngoại :Aa}$

$\text{+)bà ngoại :aa}$

$\text{+)vợ Aa}$

$\text{+)chồng Aa}$

$\text{+)con trai :aa}$

$\text{+)con gái A_(Aa hoặc AA)}$

$3.$

 $P$           $Aa$   x      $Aa$

$G$      $A,a$            $A,a$

$F$ $\dfrac{1}{4}AA:$ $\dfrac{2}{4}Aa:$ $\dfrac{1}{4}aa$ 

→$\dfrac{3}{4}\text{A_}:$ $\dfrac{1}{4}aa$ 

$a/$

$\text{-xác suất sinh con tầm vóc thấp là}$$\dfrac{1}{4}$ 

$b/$

$\text{-xác suất sinh con có thấp vóc cao là}$$\dfrac{3}{4}$ 

$c/$

$\text{-xác suất sinh 2 con có tầm vóc thấp là}$$\dfrac{1}{4}.$ $\dfrac{1}{4}=$ $\dfrac{1}{16}$

$d/$

$\text{-xác suất sinh 2 con có tầm vóc cao là}$$\dfrac{3}{4}.$ $\dfrac{3}{4}=$ $\dfrac{9}{16}$

$e/$

$\text{-xác suất sinh 1 con trai tầm vóc thấp là}$$\dfrac{1}{2}.$ $\dfrac{1}{4}=$ $\dfrac{1}{8}$

$f/$

$\text{-xác suất sinh 1 con gái tầm vóc cao là}$$\dfrac{1}{2}.$ $\dfrac{3}{4}=$ $\dfrac{3}{8}$ 

2. Vì cặp vợ chồng có tầm vóc thấp mà sinh ra 1 đứa con trai có tầm vóc cao 

    ⇒ Tính trạng tầm vóc thấp là tính trạng trội so với tầm vóc cao 

   Quy ước       A _ Tầm vóc thấp       a _ tầm vóc cao

   Vì ông nội tầm vóc thấp mà anh của người bố có tầm vóc cao ( kiểu gen aa )

    ⇒  Ông nội phải cho giao tử a ⇒ có kiểu gen Aa 

    ⇒  Người bố có tầm vóc thấp có kiểu gen Aa ( Nhận G a từ bà nội, A từ ông nội ) (1)

   Vì người con trai có tầm vóc cao ⇒ có kiểu gen aa

    ⇒  Người mẹ có tầm vóc thấp phải có kiểu gen Aa (2), bà ngoại có tầm vóc cao có kiểu gen aa

    ⇒ Người ông ngoại phải cho G A ⇒ có kiểu gen AA

⇒  Từ (1) và (2) ⇒ Người con gái có tầm vóc thấp có kiểu gen AA hoặc Aa

3.    P         Aa      ×    Aa

      $G_{p}$  $\frac{1}{2}$A, $\frac{1}{2}$a        $\frac{1}{2}$A, $\frac{1}{2}$a

 a.     Xác suất để cặp bố mẹ nói trên sinh được một con tầm vóc thấp

          1 - ( $\frac{1}{2}$a × $\frac{1}{2}$a ) = $\frac{3}{4}$ 

 b.    Xác suất để cặp bố mẹ nói trên sinh được một con tầm vóc cao

                $\frac{1}{2}$a × $\frac{1}{2}$a  = $\frac{1}{4}$

 c.    Xác suất để cặp bố mẹ nói trên sinh được 2 con tầm vóc thấp 

                $\frac{3}{4}$  ×  $\frac{3}{4}$ =  $\frac{9}{16}$

 d.   Xác suất để cặp bố mẹ nói trên sinh được 2 con tầm vóc cao 

                $\frac{1}{4}$  ×  $\frac{1}{4}$  =    $\frac{1}{16}$

 e.    Xác suất để cặp bố mẹ nói trên sinh được một con trai tầm vóc thấp

               $\frac{1}{2}$ × $\frac{3}{4}$  =  $\frac{3}{8}$ 

 f.    Xác suất để cặp bố mẹ nói trên sinh được 1 con gái tầm vóc cao

               $\frac{1}{2}$ × $\frac{1}{4}$  =  $\frac{1}{8}$