lập bảng so sánh thời gian hình thành phát triển, cơ sở kinh tế xã hội, nhà nước của xã hội phong kiến P.Đông và C.Âu

Thời gian hình thành:

Phương Đông: Hình thành tương đối sớm, từ trước Công nguyên (như Trung Quốc) hoặc đầu Công nguyên (như các nước Đông Nam Á).

Châu Âu :Hình thành muộn hơn, khoảng thế kỉ V và được xác lập, hoàn thiện vào khoảng thế kỉ X.

Thời kì phát triển:

Phương Đông: Từ thế kỉ X - XV, phát triển khá chậm.

Châu Âu: Từ thế kỉ XI - XIV, phát triển rất phồn thịnh.

Thời kì khủng hoảng:

Phương Đông: Từ thế kỉ XVI đến XIX và kéo dài suốt 3 thế kỉ.

Châu Âu:Từ thế kỉ XV đến XVI, kết thúc sớm và bắt đầu chuyển sang chủ nghĩa tư bản.

Cơ sở kinh tế:

Phương Đông: Nông nghiệp đóng kín trong công xã nông thôn.

Châu Âu: Nông nghiệp đóng kín trong lãnh địa phong kiến.

Giai cấp cơ bản:

Phương Đông: Địa chủ và nông dân lĩnh canh (bóc lột thông qua tô thuế).

Châu Âu:Lãnh chúa và nông nô (bóc lột thông qua tô thuế).

Thể chế chính trị:

Phương Đông: Quân chủ chuyên chế

Châu Âu:Quân chủ chuyên chế

Thời gian hình thành:

- Phương Đông: Tương đối sớm từ trước công nguyên (như Trung Quốc) hoặc đầu công nguyên (các nước Đông Nam Á)

- Phương Tây: xuất hiện muộn hơn khoảng thế kỷ V được xác lập, hoàn thiện vào khoảng thế kỷ X.

Phát triển:

- Phương Đông: phát triển rất chậm chạm. Trung Quốc (khoảng thế kỷ VII-VIII), một số nước Đông Nam Á - từ sau thế kỷ X.

- Phương Tây: từ thế kỷ XI đến thế kỷ XIV phát triển toàn thịnh.

Cơ sở kinh tế-xã hội:

- Phương Tây và phương Đông đều sống chủ yếu nhờ nông nghiệp, kết hợp với chăn nuôi và một số nghề thủ công. Sản xuất nông nghiệp bị bó hẹp, đóng kín trong công xã nông thôn (phương Đông), hay trong lãnh địa phong kiến (phương Tây).

- Xã hội đều cho thấy 2 giai cấp cơ bản: Phương Đông địa chủ+nông dân lĩnh canh; Phương Tây lãnh chúa phong kiến+nông nô.

Nhà nước: đều theo chế độ quân chủ, nhưng vua phương Đông nắm nhiều quyền lực trong tay hơn so với các vua phương Tây