Hãy nêu một số thành tựu văn học, nghệ thuật và khoa học - kĩ thuật ở nước ta cuối thế kỉ XVIII - nửa đầu thế kỉ XIX.
2 câu trả lời
Những thành tựu văn học, nghệ thuật và khoa học - kĩ thuật ở nước ta cuối thế kỉ XVIII - nửa đầu thế kỉ XIX:
* Văn học
- Văn học dân gian phát triển rực rỡ, nhiều hình thức phong phú: tục ngữ, ca dao, truyện thơ dài, truyện tiếu lâm,…
- Văn học chữ Nôm những tác phẩm tiêu biểu: Truyện Kiều, Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm,… các tác giả: Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Bà Huyện Thanh Quan, Cao Bá Quát, Nguyễn Văn Siêu,…
* Nghệ thuật
- Văn nghệ dân gian:
+ Nghệ thuật sân khấu, tuồng, chèo phổ biến khắp nơi.
+ Ở miền xuôi: hát quan họ, trống quân, hát lí, hát dặm, hát tuồng,…
+ Ở miền núi: hát lượn, hát khắp, hát xoan,…
- Nghệ thuật tranh dân gian, nhiều tác phẩm nổi tiếng: tranh Đánh vật, chăn trâu thổi sáo, Bà Triệu,… nhất là dòng tranh Đông Hồ (Bắc Ninh).
- Nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc:
+ Công trình kiến trúc nổi tiếng: chùa Tây Phương (Thạch Thất, Hà Nội), đình làng Đình Bảng (Từ Sơn, Bắc Ninh), cung điện, lăng tẩm các vua Nguyễn ở Huế, Khuê văn các (Hà Nội),…
+ Nghệ thuật tạc tượng đồng đạt đến đỉnh cao: 18 tượng vị tổ ở chùa Tây Phương, 9 đỉnh đồng lớn và nhiều công trình điêu khắc khác ở cung điện Huế,…
* Khoa học - kĩ thuật
- Khoa học:
+ Sử học: Có những tác phẩm: Đại Việt sử kí tiền biên, Đại Nam thực lục, Đại Nam liệt truyện,…; Nhà bác học lớn nhất của thế kỉ XVIII - Lê Quý Đôn, với các tác phẩm: Đại Việt thông sử, Phủ biên tạp lục, Kiến văn tiểu lục, Vân Đài loại ngữ,…; Phan Huy Chú với bộ Lịch triều hiến chương loại chí.
+ Địa lí: Gia Định thành thông chí (Trịnh Hoài Đức), Nhất thống dư địa chí (Lê Quang Định),…
+ Y học: Lê Hữu Trác (Hải Thượng Lãn Ông) phát hiện thêm công dụng của 305 vị thuốc nam, thu thập được 2854 phương thuốc trị bệnh, ra đời bộ sách Hải Thượng y tông tâm lĩnh (66 quyển).
- Kĩ thuật:
+ Học được nghề làm đồng hồ và kính thiên lí.
+ Chế tạo được máy xẻ gỗ chạy bằng sức nước.
+ Đóng được một chiếc tàu thủy chạy bằng máy hơi nước.
Giáo dục – thi cử
Ra chiếu lập học, mở trường công để con em nhân dân có điều kiện đi học, đưa chữ Nôm vào thi cử.
Quốc tử giám đặt ở Huế, chỉ lấy con em quan lại, thổ hào.
Lập “ tứ dịch quán” dạy tiếng nước ngoài (Pháp, Xiêm).
Sử học-Địa lí-Y học
Đại Việt sử kí tiền biên
Đại Nam thực lục, Đại Nam liệt truyện.
Đại việt thông sử, Phủ biên tạp lục.
Lịch triều hiến chương loại chí.
Gia Định thành thông chí.
Đại Nam nhất thống chí.
Hải Thượng y tông tâm lĩnh.
Kĩ thuật
Làm đồng hồ và kính thiên lí
Chế được máy xẻ gỗ chạy bằng sức nước.
Đóng 1 chiếc tàu thủy bằng máy hơi nước.
