Câu 4: Học thuộc lòng bài thơ “Cảnh khuya” của Hồ Chí Minh. Nêu cảm nhận của em về giá trị nội dung, nghệ thuậtcủa bài.
2 câu trả lời
Hồ Chí Minh sinh năm 1890 mất năm 1969 là một lãnh tụ vĩ đại của dân tộc và cách mạng Việt Nam và Bác Hồ còn là một Danh nhân văn hóa thế giới, một nhà thơ lớn, bài thơ “Cảnh khuya” miêu tả cảnh trăng sáng ở chiến khu Việt Bắc và thể hiện tình yêu thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng cảm nhận sâu sắc về vẻ đẹp của thiên nhiên và phong thái ung dung, lạc quan của Bác Hồ. Hoàn cảnh sáng tác được Bác Hồ sáng tác vào năm 1947 viết ở chiến khu Việt Bắc, trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, thể thơ của bài thơ “Cảnh khuya” là thất ngôn tứ tuyệt, cùng với đó Bác sử dụng các yếu tố biểu cảm và miêu tả vào các câu thơ. “Tiếng suối” được so sánh như “Tiếng hát xa gợi cho ta được cảm giác bình yên, một vẻ đẹp gần gũi ấm áp, âm thanh của tự nhiên được so sánh với âm thanh của con người giúp câu thơ trở nên độc đáo. Không chỉ thế, bài thơ còn có một điệp từ nữa là “chưa ngủ” đã thể hiện ra hai tâm trạng của Bác, nhấn mạnh Bác chưa ngủ được không chỉ vì ngắm cảnh trăng đẹp mà còn vì lo cho nước nhà, qua đó cho thấy Bác là một người rất yêu thiên nhiên, yêu nước và lo cho nhân dân nước mình. Bác còn xem ánh trăng như một người bạn tri kỉ của mình. Bài thơ “Cảnh khuya” không chỉ miêu tả cảnh thiên nhiên, cảnh rừng Việt Bắc mà còn nói lên tình yêu quê hương đất nước sâu nặng của Bác. Vẻ đẹp ánh trăng pha chút cổ điển và cũng có sự hiện đại trong đó đã hòa hợp vào nhau tạo nên một bài thơ như thế này.
Xin hay nhất ak
$no cop$
$lar$
Bài thơ Cảnh khuya:
Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
Hồ Chí Minh là một nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc Việt Nam. Khi nhắc đến các sáng tác của Người, chúng ta không thể không nhắc tới bài thơ “Cảnh khuya”. Bài thơ Cảnh khuya của chủ tịch Hồ Chí Minh đã giúp người đọc cảm nhận được tình yêu thiên nhiên, lòng yêu nước của Bác:
“Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.”
Có thể thấy, hai câu thơ đầu trong bài tả cảnh đêm khuya nơi núi rừng Việt Bắc. Trăng càng về đêm càng sáng. Ánh trăng lan toả bao phủ khắp mặt đất. Đêm vắng, tiếng suối nghe càng rõ. Tiếng suối chảy êm đềm nghe rất trong rì rầm từ xa vọng đến. Cảm nhận của Bác thật tinh tế, nghe suối chảy mà cảm nhận được mức độ xanh trong của dòng nước. Tiếng suối trong đêm khuya như tiếng hát xa dịu êm vang vọng. Nhà thơ đã sử dụng biện pháp tu từ nghệ thuật lấy động tả tĩnh. Tiếng suối rì rầm êm ả, vắng lặng trong đêm chiến khu. Bài thơ “Bài ca Côn Sơn”, Ức Trai đã có cảm nhận cực kỳ tinh tế về dòng suối Côn Sơn:
“Côn Sơn suối chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai”
Tiếng suối nghe sao mà êm đềm thơ mộng đến thế. Nó như những giọt của cây đàn cầm vang vọng bên tay. Đầu thế kỉ XX Nguyễn Khuyến đã từng viết về dòng suối như sau:
“Cũng có lúc chơi nơi dặm khách
Tiếng suối nghe róc rách lưng đèo”
Sau tiếng suối nghe như tiếng hát xa kia là trăng chiến khu. Ánh trăng chiến khu sao mà sáng và đẹp thế. Tầng cao là trăng, tầng giữa là cổ thụ, tầng thấp là hoa - hoa rừng. Cả núi rừng Việt Bắc đang tràn ngập dưới ánh trăng. Ánh trăng bao phủ khắp không trung mát dịu, len lỏi xuyên qua kẽ lá, tán cây, ánh trăng như âu yếm, hoà quyện cùng thiên nhiên cây cỏ. Ánh trăng như xoáy và lồng vào những tán lá. Và trên mặt đất những đoá hoa rừng đang ngậm sương đêm cùng với bóng cổ thụ đan xen trên mặt đất. Đêm thanh, trên không trung dường như chỉ có vầng trăng ngự trị. Đêm vắng, trăng thanh mặt đất cỏ cây như ngừng thở để đón đợi ánh trăng mát lạnh dịu hiền mơn man ôm ấp. Chữ “lồng” điệp lại hai lần đã nhân hoá vầng trăng, cổ thụ và hoa. Trăng như người mẹ hiền đang tiếp cho muôn vật trần gian dòng sữa ngọt ngào. Trăng trở nên thi vị, trữ tình lãng mạn. Chữ lồng gợi cho ta nhớ đến những câu thơ sau trong Chinh phụ ngâm:
“Hoa giãi nguyệt, nguyệt in một tấm
Nguyệt lồng hoa, hoa thắm từng bông,
Nguyệt hoa hoa nguyệt trùng trùng”
Đọc vần thơ ta nghe như có nhạc, có hoạ, bức tranh cảnh núi rừng Việt Bắc thơ mộng biết bao. Người xưa từng nói thi trung hữu hoạ quả thật không sai. Đối với Bác trăng đã trở nên tri âm tri kỉ nên làm sao có thể hờ hững trước cảnh đẹp đêm nay. Trong ngục tối bị giam cầm, trước ánh trăng tuyệt đẹp Bác Hồ cũng đã có những vần thơ tuyệt diệu:
“Trong tù không rượu cũng không hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ”
(Ngắm trăng)
Giữa bức tranh thiên nhiên rộng lớn và hữu tình như vậy, tâm trạng thi sĩ bỗng vút cao thả hồn theo cảnh đẹp đêm trăng bởi đêm nay Bác không ngủ. Trước cảnh đẹp đêm trăng: có suối, có hoa lá, núi ngàn, và cả tâm trạng của Bác. Bác không chỉ xúc động trước cảnh đẹp thiên nhiên mà:
“Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà”
Nước nhà đang bị giặc xâm lăng giày xéo, biết bao đồng chí đang bị gông cùm xiềng xích. Cuộc đời còn lầm than cơ cực, bao năm Bác bôn ba hải ngoại tìm đường cứu nước giải phóng dân tộc khỏi ách nô lệ lầm than. Nay nước nhà còn đang chìm trong khói lửa đạn bom lòng Bác sao có thể ngủ yên giấc được. Chưa ngủ không hẳn chỉ vì cảnh đẹp đêm nay mà chưa ngủ vì nỗi nước nhà.
Nỗi nhớ nhà lo cho nước nhà làm cho trái tim Bác luôn thổn thức. Bác thức trong đêm khuya trằn trọc băn khoăn không sao ngủ được. Lòng yêu nước sâu sắc mãnh liệt xiết bao. Đã có biết bao đêm Bác Hồ của chúng ta cũng mất ngủ như vậy:
“Một canh, hai canh, lại ba canh
Trằn trọc băn khoăn giấc chẳng thành
Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh”
(Không ngủ được)
Như vậy, Cảnh khuya đã đem đến cho người đọc thật nhiều cảm xúc. Chúng ta cũng thấu hiểu hơn được nỗi lòng của Chủ tịch Hồ Chí Minh - vĩ lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam.
(Có thể có một số bạn nói mình chép mạng hay là làm sao mà làm nhanh thế,... Thì mình nói luôn Mình KHÔNG CHÉP MẠNG!!. Cái này mình đã làm từ trước và lưu trong máy tính. Mong các bạn đừng phán xét!)
Chúc bạn học tốt!!
mindayy❤
